Yekta YILDIZ
Kapadokya ve İlibe
İLİBE MAĞARALARI :
Develi ilçesinin 500m. doğusunda, İlibe tepesindedir. Hıristiyanlığın yayılmaya başladığı zamanlarda, Hıristiyanların gizlenme yeri olarak yapıldığı sanılmaktadır. Mağaralardan birisi kilise haline getirilmiştir. Zamanla tahrip olan duvar resimlerinden bir bölümüne rastlanmaktadır.
KAPADOKYA :
Kayseri – Nevşehir – Niğde üçgeni arasında yer alan Kapadokya, önceleri bir yanardağ olan Erciyes’in püskürtmüş olduğu lavlardan oluşan tüf kayaların, rüzgâr ve yağışların etkisiyle, zaman içerisinde Peri Bacaları şeklinde görüntüler oluşturmuştur.
Göreme – Ihlara – Üçhisar – Soğanlı vadisindeki birkaç yüz kiliselik bu alan, Hititler, Lidyalılar, Persler ve Romalıların eline geçmiş, daha sonra VI. Yy. da Hunların ve Sasanilerin akınlarına maruz kalmıştır. Daha sonraları, Bizanslılarla Araplar arasındaki savaşlarda, burada yaşayan Hıristiyanlar, Arap akınlarından korunmak için, yumuşak kayaları oyarak yer altına inmiş, burada şehirler kurmuştur. 1071 yılında Selçuklular, Bizanslıları yenerek Anadolu’ya yerleşip, Konya’yı başkent yaptıktan sonra, Hıristiyanlar huzura kavuşmuş ibadet ve yaşantılarını normal şekilde devam ettirmişlerdir.
Ürgüp ilçesine 10 km. mesafedeki eski adıyla Koroma olan (Gör’emi) Göreme, Kiliseleri ve yer altı şehirleriyle koruma altına alınmış ve bir açık hava müzesi oluşturulmuştur.
Yöredeki belli başlı kiliseler şunlardır: Küçük Şapel Tokalı Kilise – Çarıklı Kilise – Karanlık Kilise – Elmalı Kilise – Meryem Ana Kilisesi – Yılanlı Kilise – Barbara Kilisesi – Kızlar ve Erkekler Manastırı – Çavuşin Kilisesi. Bu kiliselerin duvarlarındaki tabii boyalarla yapılmış freskler (Freskin muhtevası kil, kum maddeleri, pamuk ipliği ve saman karışımıdır. Nemli bir duvar yüzeyine uygulanan bu madde, kuruma sırasında uygulandığı zemini renklendirir.) halen canlılıklarını korumaktadırlar. Kiliselerde yer alan fresklerin konuları şöyledir:
Küçük Şapelde : St. Mişel ve St. Teheodor, Hz. İsa, kucağında İsa ile Meryem
Tokalı Kilise’de : Meryem’e Müjde, Meryem’in Vaftizci Yahya’nın Annesi Elizabet’e Gidişi, Su Denemesi, Doğuma Gidiş, Doğum, Doğunun Üç Bilgesi Tarafından Hediyelerin Verilmesi, Kral Hirodes’in Çocuk Katliamı, Yahya’nın İsa’yı Vaftizi, Galile Denizindeki Mucize, Beşbinlerin Mucizesi, Körün Gözlerinin Açılması, Lazarius’un Dirilişi Mucizesi, Son Akşam Yemeği, Yahuda’nın İhaneti, Çarmıhı Taşıyış, Çarmıha Gerilme, Çarmıhtan Alınış, Mezarda Meryemler, Yeniden Doğuş.
Çarıklı Kilise’de : Doğum, Hediyeler, Mısır’a Kaçış, Vaftiz, Lazarius’un Dirilişi, Kudüs’e Gidiş, Son Yemek, İhanet, Çarmıha Gidiş, Çarmıha Gerilme, Çarmıhtan Alınma, Mezarlıkta Meryem’ler, Göğe Yükseliş, Yeniden Diriliş, Vücut Değiştirme, Hz. İbrahim’in Misafirperverliği
Karanlık Kilise’de : Doğum, Hediyeler, Mısır’a Kaçış, Vaftiz, Lazarius’un Dirilişi, Kudüs’e Gidiş, Son Yemek, İhanet, Çarmıha Gerilme, Mezarlıkta Meryem’ler, Göğe Yükseliş, Yeniden Diriliş, Vücut Değiştirme
Elmalı Kilise’de : Hz. İsa’nın Yahya Tarafından Vaftiz Edilmesi, Lazarius’un Dirilişi, Kudüs’e Gidiş, Son Yemek, Yahuda’nın İhaneti, Çarmıha Gerilme, İsa’nın Vücut Değiştirmesi
Meryem Ana Kilisesi’nde : İncil’den Sahneler, değişik kompozisyonlarda Meryem Ana Figürleri
Yılanlı Kilise’de : Sol elinde bir kitap ve yanında bir çocukla İsa, aralarında büyük bir Ortodoks haçıyla İmparator Konstantin ve Helene, yanlarında St. George ve St. Theodor’un ejderle mücadeleleri, antik kıyafetler içerisinde Onosimos, St. Bazil ve St. Thomas, cinsel organı bir bitki ile örtülü olup sakalları ve göğsü ile yarı kadın yarı erkek Onphirios
Barbara Kilisesi’nde : St. Barbara, St. Mişel ve St. Teheodor figürleri
Kızlar ve Erkekler Manastırı’nda : İkonaklastik bezemeler ihtiva eden manastır kilisesi üçüncü kattadır.
Çavuşin Kilisesi’nde : Meryem’e Müjde, Su Denemesi, Doğuma Gidiş, Doğum, Doğunun Üç Bilgesi Tarafından Hediyelerin Verilmesi, Kral Hirodes’in Çocuk Katliamı, Yusuf’un Rüyası, Mısır’a Kaçış, Yahya’nın İsa’yı Vaftizi, Körün Gözlerinin Açılması, Lazarius’un Dirilişi Mucizesi, Kudüs’e Gidiş, Son Akşam Yemeği, Yahuda’nın İhaneti, Çarmıha Gerilme, Çarmıhtan Alınış, Mezar Taşında Meryemler, Göğe Çıkış, Yeniden Doğuş.
Zelve :
Zelve’deki Peribacaları tam bir doğa harikası durumundadır. Her birinin yüksekliği 15 – 20 metreye ulaşmaktadır. (2004 yılında bu bacalardan birisi kendiliğinden yıkılmıştır.) Üç büyük vadi içerisinde kayalık sırtlara oyulmuş, kendi içinden merdivenli, çok katlı tarihi bir şehirdir. Zamanla tahrip olmuş Bizans döneminden kalma kiliseler, bir adet un değirmeni ve Müslümanlarca kullanılan camii ile apayrı bir özelliğe sahiptir.